Şemsi Tebrizi kimdir, nasıl öldü? Şemsi Tebrizi Mevlana

Şemsi Tebrizi kimdir, nasıl öldü? Şemsi Tebrizi Mevlana​

Şemsi Tebrizi kimdir, nasıl öldü? Şemsi Tebrizi Mevlana​

Şemsi Tebrizi, Mevlana Celaleddin Rumi'nin sohbet şeyhi ve ilahi aşk şiirlerinin ilham kaynağı olan ünlü bir mutasavvıftır. 1185 yılında Tebriz'de doğmuş, 1247 yılında Konya'da vefat etmiştir.

Şems, hayatı boyunca çeşitli şeyhlerden feyz almış, fütüvvet ve melamet ehli bir sufi olarak yaşamış, gizemli ve sırlarla dolu bir kişilik sergilemiştir.


Şems, 1244 yılında Konya'ya gelmiş ve Mevlana ile tanışmıştır. Bu tanışma, Mevlana'nın hayatında büyük bir değişime yol açmış, onun kamil bir halk aşığı olma yolculuğunda yoldaşı olmuştur. Şems ve Mevlana arasındaki dostluk, aşk ve sohbet, tasavvuf tarihinde eşine az rastlanan bir örnektir. Mevlana, Şems'in varlığıyla şiir yazmaya başlamış, onun adına "Divan-ı Kebir" adlı eserini oluşturmuştur.


Şems, Mevlana'nın ailesi ve çevresi tarafından pek sevilmediği için Konya'dan ayrılmak zorunda kalmış, bir süre Şam'a gitmiş, sonra tekrar Konya'ya dönmüştür. Ancak bu dönüşü de uzun sürmemiş, Şems'in izi bir daha kaybolmuştur. Şems'in nasıl ve nerede öldüğü kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklara göre Şems, Mevlana'nın damadı olan Sultan Veled'in emriyle öldürülmüştür⁴. Bazı kaynaklara göre ise Şems, Konya'dan ayrılıp Tebriz'e gitmeye karar vermiş, yolda Hoy şehrine uğramış ve orada vefat etmiştir.


Şems-i Tebrizi, tasavvuf düşüncesinde önemli bir yere sahiptir. Kendisi hakkında çok az bilgi bulunan Şems, "Makalat" adlı eserinde görüşlerini açıklamıştır. Şems, tasavvufu bir bilgi değil, bir hal olarak görmüş, aşkı en yüce makam olarak kabul etmiştir. Şems, insanın kendini tanıması gerektiğini, bunun için de Allah'ın sıfatlarını anlaması gerektiğini savunmuştur. Şems, Allah'ın sıfatlarını anlatırken, "Allah'ın yüzü her şeydedir" ayetini yorumlamış, Allah'ın yüzünün her şeyde görülebileceğini, ancak bunun için gözün açılması gerektiğini söylemiştir.


Şems-i Tebrizi, Mevlana'nın hayatında olduğu kadar, Türk ve İslam kültüründe de önemli bir iz bırakmıştır. Şems'in türbesi, Konya'da Alâeddin Tepesi'nin doğusunda, geniş bir park içinde bulunmaktadır. Şems, her yıl düzenlenen Şeb-i Arus törenlerinde Mevlana ile birlikte anılmakta, şiirleri ve sözleri okunmaktadır. Şems, aynı zamanda birçok sanat eserine de konu olmuştur. Şems ve Mevlana'nın dostluğu, romanlara, filmlere, tiyatro oyunlarına, müzikallere ilham vermiştir.