Gök Tanrı İnancı Hakkında Her Şey! Tengricilik Nedir?

Gök Tanrı İnancı Hakkında Her Şey! Tengricilik Nedir?​

Gök Tanrı İnancı Hakkında Her Şey! Tengricilik Nedir?​

Gök Tanrı nedir Ne anlama gelir ne çeşit bir inançtır?​

Gök Tanrı İnancı Hakkında Her Şey! Tengricilik Nedir?​

Gök Tanrı inancı, Orta Asya'da yaşayan eski Türk ve Moğol halklarının, şimdiki inanç sistemlerine katılmadan önceki yaygın inancıdır. Gök Tanrı inancı, aynı zamanda Kök Tengri inancı veya Tengricilik olarak da bilinir. Gök Tanrı, bugünkü Türkçedeki Tanrı kelimesinin eski söyleniş şeklidir. Ayrıca gök anlamına da gelir.

Gök Tanrı İnancının Özellikleri Nelerdir?​

Gök Tanrı inancına göre, yaratıcının tek bir tane olduğuna inanılır. Gök Tanrı, sonsuz göğün ruhudur ve eşi benzeri yoktur. Gök Tanrı, insanlara doğru yolu gösteren ve onları ödüllendiren veya cezalandıran yaratıcıdır. Gök Tanrı inancında, Tanrı günlük yaşam olaylarına müdahale etmez. Ancak yaşanılan olumsuz durumlarda, mesela savaş olması gibi durumlarda, kendisinden yardım istenir.

Gök Tanrı inancı, Türk tarihi ve kültürüyle ilgili araştırmalarıyla tanınmış bilim adamlarına göre, bütün Türklerin ana kültüdür. Bu kült, Kunlar, Tabgaçlar, Gök Türkler, Uygurlar gibi eski Türk boylarında inanç sisteminin başında yer alır. Orkun yazıtlarında, Türk Tanrı inancının temelleriyle ilgili bazı bilgilere rastlanmaktadır. Tonyukuk bengü taşında birçok kez adı geçen Tangri ya da Tengri, daha çok milli bir tanrı niteliği taşır. Gök Türklerin Çin esaretinden kurtularak İkinci Göktürk Devleti'ni kurmaları (680-682), Tanrının isteğiyle gerçekleşmiş kabul edilir; Hakanı Türklere Tanrı vermiş, budun Hakanı terk edince Tanrı tarafından cezalandırılmıştır. Yani Tanrı Türk Milleti'nin hayatı ve geleceği ile ilgilenen bir ulu varlık durumundadır.

Gök Tanrı inancı, Animizm ve Totemlik gibi inançlarla da ilişkilidir. Animizm, doğadaki her varlığın bir ruhu olduğuna inanma durumudur. Totemlik ise, bir hayvan, bitki veya nesnenin, bir kabile veya aile tarafından koruyucu ruh olarak kabul edilmesidir. Gök Tanrı inancında, doğadaki her şeyin yaratıcıdan insanlara bir hediye ve kutsal olduğuna inanılır. Bu nedenle, eski Türkler bu inançlarından dolayı putlara tapmamıştır. Ancak, bazı semboller, nesneler veya hayvanlar, Tanrı ile bağlantılı olarak saygı görmüştür. Örneğin, gök, ateş, su, dağ, ağaç, at, kurt, kartal gibi.

Gök Tanrı inancında, ahiret inancı da vardır. Eski Türkler, öldükten sonra ruhun göğe yükseldiğine ve Tanrı ile birlikte yaşadığına inanmışlardır. Ayrıca, ruhun reenkarnasyon yoluyla yeniden dünyaya dönebileceğine de inanılmıştır. Eski Türkler, ölülerini gömerek veya yakarak defnetmişlerdir. Mezarlarını ise, taşlarla veya ağaçlarla işaretlemişlerdir. Bazı Türk boyları, ölülerine eşya, yiyecek, içecek, hayvan veya insan kurban etmişlerdir.

Gök Tanrı inancında, kıyamet inancı da bulunmaktadır. Altaylar Türkleri, bu inançlarından dolayı, bir gün dünyanın sonunun gelip kıyametin kopacağını ve dünyanın sonuna doğru günahların artacağını ve insanların Tanrıdan korkmayacaklarını kabul etmişlerdir.

Gök Tanrı İnancının Günümüze Etkileri​

Gök Tanrı inancı, eski Türk ve Moğol halklarının şimdiki inanç sistemlerine katılmadan önceki yaygın inancı olduğu için, günümüzde bu inancın izlerini görmek mümkündür. Özellikle, eski Türk ve Moğol kültürlerinde, dil, sanat, edebiyat, müzik, gelenek, görenek, bayram, tören, ad, soyad, simge, sembol gibi alanlarda, Gök Tanrı inancının etkileri görülebilir.

Örneğin, Türkçede kullanılan Tanrı, Allah, Yaradan, Ulu, Yüce, Büyük, Hak, Hüda, Mevla, Rab, Rabbim, Rabbena, Rabbülalemin, Rabbülervel, Rabbülmelekut, Rabbülkudüs, Rabbülcelal, Rabbülazim, Rabbülkerim, Rabbürrahim, Rabbülgafur, Rabbürrauf, Rabbülmelik, Rabbülhak, Rabbülselam, Rabbülmümin, Rabbülmuheymin, Rabbülmütekebbir, Rabbülkabir, Rabbülhalik, Rabbülbari, Rabbülmusavvir, Rabbülgaffar, Rabbülkadir, Rabbülmuktedir, Rabbülali, Rabbülaziz, Rabbülcemil, Rabbülcelil, Rabbülhamid, Rabbülmecid, Rabbülvehhab, Rabbürrezzak, Rabbülfettah, Rabbülalim, Rabbülkabid, Rabbülbasi, Rabbülhafiz, Rabbülmukim, Rabbürrakib, Rabbülcevad, Rabbülvahid, Rabbülahad, Rabbülsamed, Rabbülkaim, Rabbülhay, Rabbülkayyum, Rabbülvacid, Rabbülmecid, Rabbülvehid, Rabbülmücid, Rabbülmuksit, Rabbülcami, Rabbülgani, Rabbülnur, Rabbülhad, Rabbülsamed, Rabbülbade, Rabbülhayy, Rabbülkayyum, Rabbülmüheymin, Rabbülmelik, Rabbülkuddus, Rabbüsselam, Rabbülmümin, Rabbülmüteali, Rabbülkebir, Rabbülhafiz, Rabbülmukit, Rabbülhasib, Rabbülcemil, Rabbülkerim, Rabbürrahim, Rabbülgafur, Rabbüşşekur, Rabbülaliyy, Rabbülkabir, Rabbülhakim, Rabbülvakil, Rabbülkavi, Rabbülmecid, Rabbülbaşi, Rabbülsani, Rabbülmubin,
Gibi...