Abraham
Üye
Eşrefoğlu Rumi Kimdir? Hayatı, biyografisi, eserleri
Eşrefoğlu Rumi Kimdir? Hayatı, biyografisi, eserleri
Eşrefoğlu Rumi, Anadolu'da yetişen evliyânın büyüklerinden, Kadiriye tarikatının kollarından Eşrefiyye'nin kurucusu, ilim ve irfan sahibi bir mutasavvıf ve şairdir. Asıl adı Abdullah bin Eşref bin Muhammed Mısrî olup, babasının adı ile şöhret bulmuştur. Babası Eşref Efendi, Mısır'dan İznik'e göç etmiştir. Eşrefoğlu, 1352 yılında İznik'te doğmuş, 1483 yılında aynı şehirde vefat etmiştir.
Eşrefoğlu, önce İznik ve Bursa medreselerinde çeşitli âlimlerden ders alarak, zamânın din ve fen ilimlerinde yetişmiştir. Sonra, tasavvuf yoluna meyletmiş ve önce Alaeddin Ali Tusi'ye, sonra Emir Sultan'a, daha sonra da Hacı Bayram-ı Veli'ye intisap etmiştir. Hacı Bayram-ı Veli, onu evliyânın büyüğü Abdülkadir-i Geylani'nin torunlarından Şeyh Hüseyin Hamevi'ye göndermiş ve ondan Kadiriye yolunu öğrenmesini istemiştir. Eşrefoğlu, Hama'da da sıkı bir riyazet ve mücahede geçirmiş, Kadiriliğin Anadolu'da neşrine memur edilmiştir.
Eşrefoğlu, İznik'e dönerek bir dergâh kurmuş, talebelerine ders vermeye, Kadirî yolunu yaymaya, insanları gurur, kibir, kendini beğenme gibi kalb hastalıklarından kurtarmaya büyük gayret göstermiştir. Bu şekilde gayretli çalışmaları çevreden işitilmeye başlamış, Bursa'dan, İstanbul'dan ve diğer vilayetlerden akın akın gelip talebesi olmakla şereflenmek isteyenler çoğalmıştır. Sadrâzam Mahmud Paşa da talebelerinden olmuştur. Abdurrahman-ı Tırsî en üstün talebesi olmuştur.
Eşrefoğlu, şiirlerinde Yûnus Emre ve Aşık Paşa'nın tesirini göstermiştir. İlahileri mutasavvıflar arasında bestelenerek okunan şairlerin başında yer almıştır. Şair, hece ve aruz vezniyle lirik şiirler yanında didaktik mahiyette manzumeler de söylemiştir. Aruzla söylenmiş şiirleri, tıpkı Aşık Paşa'nınkiler gibi kusurludur. Ancak hece vezniyle yazılmış şiirleri daha başarılıdır. Diğer tasavvuf şairlerinde olduğu gibi, eserlerinde bedii bir kıymetten ziyade manevi bir tat bulunmaktadır. Eşrefoğlu divanının eski ve yeni harflerle baskıları vardır.