19 Mayıs 1919'da Neler Oldu? Tarihdeki önemi nedir?

19 Mayıs 1919'da Neler Oldu? Tarihdeki önemi nedir?​

19 Mayıs 1919 Türk Kurtuluş Savaşı'nın Başlangıcı

19 Mayıs 1919, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu tarih, Mustafa Kemal Atatürk'ün Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıkarak Kurtuluş Savaşı'nı başlatmasıyla anılır. Bu olay, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisi ve ardından imzalanan Mondros Mütarekesi'nin ağır şartları altında ezilen Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin fitilini ateşlemiştir.

I. Dünya Savaşı ve Mondros Mütarekesi

I. Dünya Savaşı'nın sonunda Osmanlı İmparatorluğu, İtilaf Devletleri karşısında yenik düşmüştü. 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi, Osmanlı Devleti için ağır hükümler içeriyordu. Bu anlaşma, Osmanlı topraklarının işgale açık hale gelmesine ve ordunun büyük ölçüde dağıtılmasına yol açtı. Mütarekenin hemen ardından, İtilaf Devletleri Osmanlı topraklarını işgal etmeye başladılar. Bu işgaller, Anadolu'da büyük bir tepki ve direniş hareketi doğurdu.



Mustafa Kemal Paşa'nın Durumu

Mustafa Kemal Paşa, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusunda önemli görevlerde bulunmuş, özellikle Çanakkale Savaşı'ndaki başarıları ile tanınmış bir komutandı. Savaş sonrası dönemde ise İstanbul'da bulunuyordu. Mondros Mütarekesi'nin ardından ülkenin durumu hakkında derin endişeler taşıyordu ve bu duruma bir çözüm bulmak için planlar yapıyordu.

Mustafa Kemal Paşa, İstanbul'da daha fazla kalmanın bir fayda sağlamayacağını, aksine Anadolu'ya geçip milli bir direniş hareketi başlatmanın gerekliliğini anlamıştı. Bu düşünceyle, Anadolu'ya geçmek ve halkı örgütlemek için fırsat kolluyordu. Bu süreçte, 9. Ordu Müfettişi olarak atanması, onun için önemli bir fırsat oldu.

Bandırma Vapuru ile Samsun'a Hareket

Mustafa Kemal Paşa ve beraberindeki heyet, 16 Mayıs 1919'da İstanbul'dan Bandırma Vapuru ile yola çıktılar. 19 Mayıs 1919 sabahı Samsun'a ulaştılar. Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkışı, bağımsızlık mücadelesinin fiili başlangıcı olarak kabul edilir.

Samsun'dan Sonraki Adımlar

Samsun'a çıkış, sadece sembolik bir başlangıç değildi; aynı zamanda stratejik bir adımdı. Mustafa Kemal Paşa, Samsun'a çıktıktan sonra hızla harekete geçti ve Anadolu'daki milli direnişi örgütlemeye başladı. İlk olarak, halkın desteğini kazanmak ve yerel direniş gruplarını birleştirmek için çalıştı.

Havza Genelgesi: Samsun'dan sonra Havza'ya geçen Mustafa Kemal, burada 28 Mayıs 1919'da Havza Genelgesi'ni yayınladı. Bu genelge, halkı işgallere karşı tepki göstermeye ve mitingler düzenlemeye çağırıyordu. Havza Genelgesi, milli mücadelenin ilk somut adımlarından biri olarak kabul edilir.

Amasya Genelgesi: Mustafa Kemal Paşa, Havza'dan sonra Amasya'ya geçti ve burada 22 Haziran 1919'da Amasya Genelgesi'ni yayınladı. Bu genelge, milli mücadelenin amaç ve yöntemlerini belirleyen önemli bir belgedir. "Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır" ifadesi, milli egemenlik vurgusuyla dikkat çeker.



Erzurum ve Sivas Kongreleri

Mustafa Kemal Paşa, Amasya Genelgesi'ni takiben, Erzurum ve Sivas'ta kongreler düzenledi. Bu kongreler, milli mücadelenin temel stratejilerinin belirlendiği ve halkın desteğinin alındığı önemli toplantılardır.

Erzurum Kongresi: 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında düzenlenen Erzurum Kongresi, doğu illerinden gelen delegelerin katılımıyla gerçekleştirildi. Kongrede, vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı için mücadele edilmesi gerektiği kararlaştırıldı. Ayrıca, manda ve himaye kabul edilemez denildi.

Sivas Kongresi: 4 - 11 Eylül 1919 tarihlerinde düzenlenen Sivas Kongresi, ülke genelinden gelen delegelerin katılımıyla gerçekleştirildi. Bu kongrede, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri birleştirildi ve milli mücadelenin tek elden yürütülmesi kararı alındı. Ayrıca, Temsil Heyeti oluşturularak, Mustafa Kemal Paşa'nın liderliğinde milli mücadelenin yürütülmesi sağlandı.

Ankara'ya Gidiş ve Meclisin Açılışı

Mustafa Kemal Paşa, kongrelerin ardından Anadolu'da çeşitli temaslarda bulunarak milli mücadeleyi örgütlemeye devam etti. 27 Aralık 1919'da Ankara'ya ulaştı ve burayı milli mücadelenin merkezi haline getirdi.

TBMM'nin Açılışı: 23 Nisan 1920'de Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) açıldı. Bu, milli mücadelenin dönüm noktalarından biridir. Meclisin açılışıyla birlikte, milletin iradesini temsil eden bir yapı oluşturulmuş oldu. TBMM, milli mücadelenin siyasi ve askeri stratejilerini belirleyerek, bağımsızlık savaşını yönetti.

Kurtuluş Savaşı ve Zafer

Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki milli mücadele, hem askeri hem de siyasi alanda büyük başarılar elde etti. 1921 yılında Sakarya Meydan Muharebesi ve 1922 yılında Büyük Taarruz ile Yunan işgali sona erdirildi.

Sakarya Meydan Muharebesi: 23 Ağustos - 13 Eylül 1921 tarihleri arasında gerçekleşen Sakarya Meydan Muharebesi, Türk ordusunun savunma savaşından taarruza geçişini simgeler. Bu muharebe sonunda, Yunan ordusu geri çekilmek zorunda kalmış ve Türk ordusu stratejik üstünlüğü ele geçirmiştir.

Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi: 26 Ağustos 1922'de başlayan Büyük Taarruz, 30 Ağustos'ta zaferle sonuçlandı. Bu zafer, Yunan kuvvetlerinin Anadolu'dan tamamen çekilmesini sağladı ve Kurtuluş Savaşı'nın askeri kısmı sona erdi.

Lozan Antlaşması ve Cumhuriyetin İlanı

Kurtuluş Savaşı'nın ardından, 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile Türkiye'nin bağımsızlığı uluslararası alanda tanındı. Bu antlaşma, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş belgesi olarak kabul edilir.

Cumhuriyetin İlanı: 29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti resmen ilan edildi. Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı seçildi.

19 Mayıs'ın Önemi ve Anma

19 Mayıs, Türkiye'de Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanmaktadır. Bu bayram, Atatürk'ün gençlere verdiği önemi vurgulamakta ve Türk gençliğini ülkenin geleceği olarak görmesinin bir simgesi olarak kabul edilmektedir. 19 Mayıs, aynı zamanda milli mücadelenin başlangıcını ve Türk milletinin bağımsızlık azmini anmak için bir fırsattır.

Mustafa Kemal Atatürk, gençlere hitaben yaptığı konuşmalarda, 19 Mayıs'ın önemini ve gençliğin ülkenin geleceğindeki rolünü sıkça vurgulamıştır. Onun bu konudaki en bilinen sözlerinden biri, "Ey yükselen yeni nesil! İstikbal sizsiniz. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve sürdürecek sizsiniz." ifadesidir. Bu söz, 19 Mayıs'ın anlam ve önemini en iyi şekilde özetlemektedir.


19 Mayıs 1919, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin başlangıcını simgeler. Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkarak başlattığı bu mücadele, milli egemenlik ve bağımsızlık ilkeleri üzerine kurulu bir devletin doğuşuna yol açmıştır. Bu tarih, Türk milletinin azim ve kararlılıkla bağımsızlık yolunda attığı ilk adım olması açısından büyük bir öneme sahiptir. 19 Mayıs, bugün hala Türk milleti tarafından coşkuyla kutlanmakta ve milli mücadelenin ruhu yaşatılmaktadır.